Mạng xã hội Facebook – Lịch sử phát triển và các ứng dụng

 

1. Giới thiệu về Facebook

Facebook là một trong những mạng xã hội lớn nhất thế giới, được sáng lập bởi Mark Zuckerberg và các cộng sự vào năm 2004. Tính đến nay, Facebook đã trở thành nền tảng truyền thông xã hội với hơn 3 tỷ người dùng hoạt động hàng tháng (theo số liệu Meta 2025). Facebook không chỉ là nơi kết nối bạn bè và gia đình mà còn là công cụ mạnh mẽ để chia sẻ thông tin, quảng bá thương hiệu, phát triển cộng đồng và kinh doanh trực tuyến.

Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu rõ về lịch sử hình thành và phát triển của Facebook, cũng như khám phá các ứng dụng phổ biến của nền tảng này trong đời sống và kinh doanh hiện đại. Ngoài ra, nếu bạn quan tâm đến việc chạy quảng cáo Facebook trên trang cá nhân, có thể đọc thêm tại hướng dẫn chạy quảng cáo Facebook cá nhân.

2. Lịch sử hình thành và phát triển của Facebook

2.1. Giai đoạn khởi đầu (2004–2005)

• 2004: Facebook được ra mắt vào ngày 4/2/2004 với tên ban đầu là TheFacebook. Lúc đầu, nó chỉ phục vụ sinh viên Harvard để tạo hồ sơ cá nhân và kết nối với nhau.

• Mark Zuckerberg cùng ba cộng sự Eduardo Saverin, Andrew McCollum, Dustin Moskovitz và Chris Hughes đã lập trình và vận hành dự án.

• Sau đó, Facebook mở rộng tới các trường đại học khác tại Mỹ và Canada.

2.2. Mở rộng toàn cầu (2006–2010)

• 2006: Facebook mở đăng ký cho tất cả mọi người từ 13 tuổi trở lên có địa chỉ email hợp lệ.

• 2007: Ra mắt Facebook Pages cho doanh nghiệp, tổ chức và người nổi tiếng.

• 2008: Lần đầu tiên đạt 100 triệu người dùng.

• 2009: Nút "Like" (Thích) được giới thiệu, trở thành biểu tượng của mạng xã hội.

• 2010: Facebook đạt 500 triệu người dùng và được dựng thành bộ phim “The Social Network”.

2.3. Giai đoạn phát triển mạnh mẽ (2011–2015)

• Facebook giới thiệu Timeline (Dòng thời gian), thay đổi cách hiển thị thông tin cá nhân.

• Ra mắt Facebook Messenger như một ứng dụng nhắn tin độc lập.

• 2012: Facebook mua lại Instagram với giá 1 tỷ USD.

• 2014: Mua lại WhatsApp (19 tỷ USD) và Oculus VR (2 tỷ USD).

• 2015: Đạt 1,5 tỷ người dùng, trở thành nền tảng lớn nhất thế giới.

2.4. Chuyển mình thành Meta (2016–2025)

• 2016–2020: Facebook tập trung phát triển video trực tiếp (Facebook Live), thương mại điện tử (Facebook Marketplace), và AI.

• 2021: Mark Zuckerberg thông báo đổi tên công ty mẹ thành Meta Platforms Inc. để định hướng phát triển metaverse.

• 2023–2025: Facebook tiếp tục giữ vị trí top 1 mạng xã hội toàn cầu, đồng thời tích hợp nhiều công nghệ AI để cá nhân hóa nội dung và quảng cáo.

3. Các ứng dụng chính của Facebook

3.1. Kết nối và giao tiếp

• Giúp bạn giữ liên lạc với bạn bè, gia đình dù ở bất kỳ đâu.

• Tính năng nhóm (Groups) tạo cộng đồng chung sở thích, mục tiêu.

• Messenger cho phép nhắn tin, gọi thoại, gọi video miễn phí.

3.2. Giải trí và chia sẻ nội dung

• Người dùng có thể đăng ảnh, video, story, phát trực tiếp.

• Nội dung từ bạn bè, người nổi tiếng, fanpage giải trí.

• Facebook Watch cung cấp video dài, series, livestream.

3.3. Học tập và cộng đồng

• Các nhóm học tập, chia sẻ tài liệu, lớp học trực tuyến.

• Sự kiện (Events) để tổ chức hội thảo, workshop.

3.4. Quảng bá thương hiệu và kinh doanh

• Doanh nghiệp sử dụng Fanpage để giới thiệu sản phẩm, dịch vụ.

• Facebook Ads giúp tiếp cận khách hàng mục tiêu.

• Marketplace cho phép mua bán trực tiếp.

3.5. Ứng dụng trong chính trị và xã hội

• Tạo kênh thông tin nhanh chóng cho chiến dịch xã hội.

• Tổ chức vận động, kêu gọi cộng đồng.

4. Vai trò của Facebook trong đời sống hiện đại

Facebook đã vượt qua giới hạn của một mạng xã hội, trở thành nền tảng đa chức năng:

• Giao tiếp: Liên lạc toàn cầu nhanh chóng.

• Kinh tế: Nền tảng bán hàng, quảng cáo, marketing hiệu quả.

• Giáo dục: Chia sẻ tri thức, tổ chức học online.

• Giải trí: Cung cấp kho nội dung phong phú.

Theo thống kê, người dùng Việt Nam trung bình dành hơn 2 giờ mỗi ngày cho Facebook, biến nó thành một kênh truyền thông chủ lực cho cá nhân và doanh nghiệp.

5. Xu hướng phát triển tương lai của Facebook

• Metaverse: Không gian ảo nhập vai, tích hợp VR/AR.

• AI cá nhân hóa: Hiển thị nội dung và quảng cáo sát với sở thích.

• Thương mại xã hội (Social Commerce): Mua hàng ngay trên nền tảng.

• Tăng bảo mật và minh bạch: Đáp ứng nhu cầu an toàn dữ liệu.

6. Kết luận

Facebook đã trải qua hơn 20 năm phát triển, từ một trang web kết nối sinh viên trở thành mạng xã hội lớn nhất thế giới. Nó đóng vai trò quan trọng trong mọi mặt đời sống: kết nối, giải trí, học tập, kinh doanh.